Ön Ödemeli Konut Satışlarında Alıcının Keyfi Dönme Hakkı Nedir?
- Alaattin Ferhan
- 5 Ara 2024
- 4 dakikada okunur

Ön ödemeli konut satışları, tüketicinin henüz tamamlanmamış bir projeden konut satın aldığı durumları kapsar. Bu satış türünde, alıcı belirli bir süre içinde çeşitli sebeplerle sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 45. maddesi kapsamında düzenlenen bu hak, tüketiciyi koruma altına alır. Alıcılar, belirli koşullar altında sözleşmeden keyfi olarak dönebilirler. Bu hak, özellikle projelerin gecikmesi veya alıcının kararını yeniden değerlendirmesi gibi durumlarda alıcılara önemli bir avantaj sağlar.
Keyfi Dönme Hakkı: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu’na Göre Alıcının Hakları
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a göre, alıcılar ön ödemeli konut satış sözleşmesinden, herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin, sözleşmenin imzalanmasından itibaren 14 gün içinde cayma hakkına sahiptir. Bu süreç, alıcının sözleşme üzerinde düşünme ve kararını gözden geçirme sürecini güvence altına alır. Ayrıca, alıcılar, 24 aya kadar keyfi bir şekilde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Ancak bu dönme hakkı belirli koşullara tabidir ve alıcı bazı yükümlülüklerle karşılaşabilir.
Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmesinde Dönme Hakkı: Cayma ve Keyfi Dönme Arasındaki Farklar
Cayma hakkı ile keyfi dönme hakkı arasında önemli farklar bulunmaktadır. Cayma hakkı, sözleşme yapıldıktan sonra 14 gün içinde hiçbir sebep göstermeden sözleşmeden çekilme imkanı tanır. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu Madde 43/1 “Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin ön ödemeli konut satış sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir.“ Keyfi dönme hakkı ise, 24 aya kadar olan sürede kullanılabilen, daha geniş kapsamlı bir haktır. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu Madde 45/1 “Ön ödemeli konut satışında sözleşme tarihinden itibaren yirmidört aya kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı vardır” Keyfi dönme hakkının kullanılabilmesi için alıcının belirli yükümlülükleri yerine getirmesi ve sözleşme koşullarına uygun olarak hareket etmesi gerekir.
Alıcının Keyfi Dönme Hakkı: Ne Zaman ve Nasıl Kullanılır?
Alıcılar, sözleşmenin imzalanmasından itibaren 24 ay içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ön ödemeli konut satış sözleşmesinden dönme hakkına sahiptirler. Ancak bu süreçte alıcı, dönme hakkını kullanırken bazı yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır. Örneğin, alıcı, satıcıya geri ödenecek miktarın bir kısmını ödemekle yükümlü olabilir. Bu durum, sözleşme şartlarına ve projeye bağlı olarak değişebilir.
Keyfi Dönme Hakkı Kullanım Koşulları ve Hukuki Sonuçları
Alıcının keyfi dönme hakkını kullanabilmesi için bazı koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir. Alıcı, sözleşmeden dönmek istediğinde, satıcıya bu durumu yazılı olarak bildirmelidir. Satıcı, alıcının ödediği bedeli geri ödemekle yükümlüdür, ancak kanun gereği satıcıya, sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar bir tazminat talep etme hakkı tanınmıştır. Alıcının bu dönme hakkını kullanması, her iki taraf için de hukuki sonuçlar doğurur.
6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu Madde 45 “Ön ödemeli konut satışında sözleşme tarihinden itibaren yirmidört aya kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı vardır. Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı; konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme tarihinden itibaren ilk üç ay için sözleşme bedelinin yüzde ikisine, üç ila altı ay arası için yüzde dördüne, altı ila oniki ay arası için yüzde altısına ve oniki ila yirmidört ay arası için de yüzde sekizine kadar tazminatın ödenmesini isteyebilir.
(2) Satıcı, yükümlülüklerini hiç ya da gereği gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi bir bedel talep edemez. Tüketicinin ölmesi veya kazanç elde etmekten sürekli olarak yoksun kalması sebebiyle ön ödemeleri yapamayacak duruma düşmesi ya da sözleşmenin yerine olağan koşullarla yapılacak bir taksitle satış sözleşmesinin konulmasına ilişkin önerisinin satıcı tarafından kabul edilmemesi yüzünden sözleşmeden dönülmesi hâllerinde tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez.
(3) Sözleşmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç yüzseksen gün içinde tüketiciye geri verilir. Satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiği tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder.” Hükmünü içermektedir.
Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmelerinde Alıcının Sözleşmeden Dönme Hakkı
Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri, genellikle konut projelerinin henüz inşaat aşamasında olduğu durumlarda yapılır. Bu tür sözleşmelerde alıcılar, 6502 sayılı Kanun kapsamında korunmaktadır. Alıcılar, konut teslim edilmeden önce çeşitli gerekçelerle sözleşmeden dönebilirler. Keyfi dönme hakkı, alıcının projede gecikme veya kişisel sebepler gibi nedenlerle sözleşmeyi sonlandırma imkanı sağlar.
Keyfi Dönme Hakkı Kapsamında Alıcının Ödeme Yükümlülükleri Nelerdir?
Alıcı, sözleşmeden keyfi olarak dönmek istediğinde, ödemiş olduğu bedelin büyük bir kısmını geri alma hakkına sahiptir. Ancak satıcı, kanun çerçevesinde alıcıdan tazminat talep edebilir. Bu tazminat, sözleşme bedelinin yüzde 2’sini geçemez. Bu düzenleme, hem alıcının hem de satıcının haklarını dengelemek amacıyla yapılmıştır. Alıcı, sözleşmeden dönerken bu koşulları dikkate almalı ve ödeme yükümlülüklerini yerine getirmelidir.
Alıcılar İçin Keyfi Dönme Hakkı: 24 Ay İçinde Sözleşmeden Çekilme Hakkı
Alıcılar, 24 aya kadar olan sürede sözleşmeden keyfi olarak dönebilirler. Bu süre, projelerin genellikle uzun vadeli olduğu göz önüne alındığında, alıcılara kararlarını gözden geçirme fırsatı tanır. Ancak bu hak, yalnızca konutun henüz teslim edilmediği durumlarda geçerlidir. Alıcılar, bu süreçte kararlarını değiştirip sözleşmeden dönerken belirli yükümlülüklere tabidirler.
6502 Sayılı Kanun Kapsamında Alıcının Keyfi Dönme Hakkının Hukuki İncelemesi
6502 sayılı Kanun, alıcılara çeşitli haklar tanırken, sözleşmeden keyfi dönme hakkı da bu hakların en önemlilerinden biridir. Kanunun amacı, tüketiciyi koruma altına almak ve alıcının menfaatlerini güvence altına almaktır. Bu bağlamda, alıcıların sözleşmeden cayma ve keyfi dönme haklarını kullanırken belirli kurallara uymaları gerekmektedir. Hukuki süreçte, bu hakların kötüye kullanılmaması ve her iki tarafın da korunması sağlanır.
Ön Ödemeli Konut Satışlarında Alıcının Keyfi Dönme Hakkının Sınırları ve Uygulaması
Alıcıların keyfi dönme hakkı, belirli sınırlamalar ve koşullarla birlikte uygulanır. Alıcılar, 6502 sayılı Kanun’da belirlenen süreler içinde ve koşullara uygun şekilde sözleşmeden dönebilirler. Ancak satıcılar da bu süreçte korunmakta olup, alıcının ödediği bedelin bir kısmı tazminat olarak talep edilebilir. Keyfi dönme hakkı, hem alıcı hem de satıcı arasında adil bir denge sağlamayı amaçlar.
Sonuç
Ön ödemeli konut satış sözleşmelerinde alıcının keyfi dönme hakkı, tüketicinin korunması adına önemli bir düzenleme olarak karşımıza çıkmaktadır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, alıcılara belirli süreler içinde sözleşmeden dönme hakkı tanımaktadır. Ancak bu hak, belirli sınırlamalar ve tazminat yükümlülükleriyle sınırlıdır. Bu nedenle, alıcılar sözleşmeden dönme kararı alırken hem yasal düzenlemeleri hem de sözleşme koşullarını dikkatle değerlendirmelidirler.
Comments