Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na Göre İcra Takibi Nedir?
- Alaattin Ferhan
- 5 Ara 2024
- 3 dakikada okunur

Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu (TİTRK), 2017 yılında yürürlüğe girerek özellikle KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırmak ve teminat olarak taşınır malların kullanımıyla ilgili düzenlemeler getirmek amacıyla kabul edilmiştir. Bu kanun, ticari işlemlerde taşınır malların rehin edilmesini mümkün kılarken, borçlunun borcunu ödememesi durumunda alacaklının icra takibi başlatmasına olanak tanır. 6750 sayılı Kanun kapsamında yapılan bu düzenleme, taşınır malların icra yoluyla paraya çevrilmesinde önemli bir rol oynar.
Taşınır Rehni İcra Takibi: Borçlunun Hakları ve Yükümlülükleri
Ticarî işlemlerde taşınır rehnine dayalı olarak yapılan icra takiplerinde borçlunun da çeşitli hak ve yükümlülükleri bulunmaktadır. Taşınır Rehni Sicili (TARES), rehin işlemlerinin kayıt altına alınmasını sağlayan bir sistemdir. Rehnin temerrüt nedeniyle icra takibine konu olması halinde, borçlu, belirli süreler içinde borcunu ödemekle yükümlüdür. Ödeme yapılmaması durumunda alacaklı, İcra ve İflas Kanunu (İİK) hükümlerine göre rehinli taşınırın paraya çevrilmesini talep edebilir.
Borçlu, rehne konu taşınır malın mülkiyetini elinde bulundursa bile, borcunu ödemediği takdirde alacaklı, icra yoluyla bu mala el konulmasını sağlayabilir. Borçlunun bu süreçte mallarını korumak için belirli hakları vardır, ancak borcun ödenmemesi durumunda alacaklı lehine işlem yapılacaktır.
Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehni ve Temerrüt Sonrası Haklar
Temerrüt durumunda, alacaklı taraf, rehinli malın satışını talep edebilir. Taşınır Rehni Kanunu, taşınır malların teminat olarak gösterilmesi halinde alacaklının hakkını korumak ve hızlı bir şekilde tahsilat yapabilmesini sağlamak için düzenlenmiştir. Bu süreçte, alacaklı taşınır malı paraya çevirebilir, ancak Lex Commissoria yasağı gereğince, alacaklının rehinli malı doğrudan mülkiyetine geçirmesi yasaktır. Bu yasak, hem borçlu hem de alacaklı açısından adil bir sürecin işlemesini sağlar.
6750 Sayılı Taşınır Rehni Kanunu Kapsamında İcra Takibi Nasıl Yapılır?
6750 sayılı Taşınır Rehni Kanunu, borçlu temerrüde düştüğünde, alacaklıya rehne konu taşınır malın icra yoluyla satılması hakkını tanır. Bu işlem, İcra ve İflas Kanunu’nun ilgili hükümleri kapsamında yapılır. Rehinli taşınırın paraya çevrilmesi işlemi, tıpkı gayrimenkul rehni gibi takip edilir, ancak taşınır mallar için daha hızlı bir süreç öngörülmüştür.
Taşınır rehninde, TARES sistemi üzerinden kayıtlı taşınır malların satışı ve paraya çevrilmesi, hem borçlunun hem de alacaklının haklarını koruyacak şekilde düzenlenmiştir. Alacaklı, TARES üzerinden gerekli bildirimleri yaparak, icra yoluyla satış sürecini başlatabilir. Bu sistem, taşınır malların icra yoluyla daha hızlı bir şekilde satılmasına imkan tanır.
Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehninin Paraya Çevrilmesi: İcra Süreci
Ticarî işlemlerde taşınır rehni karşılığında alınan borçlar ödenmediğinde, alacaklı icra takibi başlatabilir ve taşınır malların paraya çevrilmesini talep edebilir. Rehinli taşınırın satış süreci, İcra ve İflas Kanunu (İİK) 150/j maddesi uyarınca gerçekleştirilir. Bu maddede, taşınır malların icra yoluyla satılması ve elde edilen gelirin alacaklıya ödenmesi hükme bağlanmıştır.
İcra sürecinde, rehinli taşınır malların satışı yapılmadan önce alacaklı ve borçluya belirli bildirimlerde bulunulması gerekir. Rehinli malların satışından elde edilen gelir, borcun tahsilinde kullanılır ve varsa kalan tutar borçluya iade edilir.
Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ve İcra Takibindeki Yenilikler
Taşınır Rehni Kanunu, ticari işlemlerde finansman sağlamayı kolaylaştırmak amacıyla birçok yenilik getirmiştir. Bu kanun, özellikle KOBİ’ler açısından büyük bir kolaylık sağlar; taşınır malların teminat olarak gösterilmesi suretiyle krediye erişim imkanı sunar. Alacaklılar, taşınır malların rehniyle güvence altına alınan borçların ödenmemesi durumunda hızlı bir şekilde icra takibi başlatabilir. TARES sistemi ile rehne konu taşınır malların kaydı yapılır ve bu kayıt üzerinden takip işlemleri gerçekleştirilir.
Bu kanun ile alacaklılar, borçlunun taşınır mallarını icra yoluyla paraya çevirmek konusunda daha hızlı ve etkin bir yol izleyebilir. Bu durum, ticari faaliyetlerde finansman sağlamanın daha güvenli hale gelmesine katkı sağlar.
Temerrüt Sonrası Haklar: Taşınır Rehni İcra Takibinin Hukuki Süreci
Borçlunun temerrüde düşmesi durumunda, alacaklılar TİTRK ve İcra İflas Kanunu'na göre haklarını icra yoluyla arayabilirler. Rehinli malların satışının yapılması, borcun hızlıca tahsil edilmesini sağlar. Ancak bu süreçte borçlunun da bazı hakları vardır. Özellikle, taşınır malın değerinin düşmemesi için alacaklının süreci usulüne uygun şekilde yürütmesi gerekmektedir.
Alacaklı, temerrüt durumunda rehinli taşınırın satışı için icra takibi başlatarak hakkını alabilir, ancak bu süreçte kanunun getirdiği sınırlamalara uyması gereklidir. Borçlunun mallarına el konulması işlemi ise yasal süreler içinde ve usulüne uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Taşınır Rehninde İcra Takibi: TİTRK ve İİK Farkları
TİTRK ile İcra ve İflas Kanunu (İİK) arasında taşınır malların icra takibi sürecinde bazı farklar bulunmaktadır. TİTRK, taşınır malların teminat olarak kullanılmasına yönelik özel bir düzenleme sunarken, İİK daha genel bir çerçevede icra süreçlerini düzenler. TİTRK’nin 6750 sayılı Kanun kapsamında getirdiği yeniliklerle taşınır rehinleri daha hızlı bir şekilde paraya çevrilebilirken, İİK'de ise daha detaylı bir icra takibi prosedürü öngörülmektedir.
Bu farklar, taşınır rehni ile teminat alınan borçların tahsili sırasında hangi kanunun uygulanacağını belirler ve alacaklılar açısından önemli stratejik seçimler yapılmasını gerektirebilir.
Sonuç
Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu, taşınır malların ticari işlemlerde teminat olarak kullanılmasını kolaylaştırırken, borçlunun temerrüde düşmesi durumunda alacaklıya hızlı bir icra yolu açmaktadır. 6750 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeler, alacaklıların rehne konu taşınır malları icra yoluyla paraya çevirme sürecini hızlandırmıştır. Ancak bu süreçte borçlunun hakları da korunmakta ve icra takibinde adil bir yol izlenmesi sağlanmaktadır.
Comments